Teams zijn de bouwstenen van een organisatie hoorde ik eens iemand zeggen. Dat spreekt mij aan. Want deze invalshoek helpt ons organisaties omgekeerd te leren zien. Niet meer van boven naar beneden. Want dan zien we vooral grootschalige lichamen met hun onvermijdelijke beheers systemen. Omgekeerd kijkend kunnen we ook een grote organisatie zien als een verzameling teams. Daar pleit ik voor. Want in de teams gebeurt het. Daar wordt het product of dienst geleverd waar de organisatie voor staat. Daar krijgt de klant wat hij of zij nodig heeft. Of niet.
Organisatieontwikkeling = teamontwikkeling
Deze omgekeerde kijk opent een omgekeerd perspectief op organisatieontwikkeling. Organisatieontwikkeling gaat dan eerst en vooral over teamontwikkeling. Als het team een fundamentele bouwsteen is, loont het de moeite om in de versterking van een team te investeren. Hoe doe je dat? Deze vraag is het waard nog vaak gesteld te worden. Want echte versterking van een team gaat verder dan de gebruikelijke 1-daagse teambuilding sessies. Die zijn niet verkeerd. Ze reiken alleen niet verder dan een versoepeling van het informele klimaat in een team.
Recht doen aan het team als bouwsteen gaat over vergroting van de autonomie van een team, gaat over vergroting van eigenaarschap bij teamleden, gaat over het scheppen van een resultaat gerichte energie in een team, gaat over coachend leiderschap. Het realiseren van een dergelijke ambitie vraagt nieuwe sleutels en nieuwe instrumenten. In onze ervaring als talentbedrijf hebben we de afgelopen jaren gezien dat twee sleutels een team daadwerkelijk sterker maken:
• geef het team een project.
• benoem de talenten van de teamleden.
Geef het team een project.
Het unieke kenmerk van een project is dat ene ultieme doel. De klus die geklaard moet worden. Het kiezen van een uitdagend project doel blijkt in de praktijk nog een hele kunst. Veel teams zijn gewend te moeten voldoen aan een hele reeks kpi’s of prestatie indicatoren. Als die gehaald worden is het team in de ogen van het hogere management en dus ook van zichzelf goed bezig. En andersom, niet gehaald is niet goed bezig. Dat ene ultieme doel kiezen is spannend. Want het doet een appèl op het doorgronden waar het team aan toe is, waar de volgende stap in de groei van het team over gaat. Als het lukt een dergelijk doel konkreet op tafel te krijgen ontstaat er een gezamenlijke en voorwaartse energie. In die zin is het realiseren van een project doel de beste impuls voor teamontwikkeling.
Benoem de talenten van de teamleden.
Ieder mens heeft een talent. Niemand uitgezonderd. Talent gaat over iemands meest natuurlijke bekwaamheid. Dat zit dieper dan het competentieprofiel dat bij iemands functie hoort. Het is beslist de moeite waard in een team de unieke talenten van de teamleden tevoorschijn te halen. Als dat gebeurt groeit in de talent eigenaar een dieper zelfvertrouwen. Je weet dat je ergens van nature goed in bent. En van daaruit kan je eindeloos groeien in het nog beter worden. Talenten benoemen verandert ook de samenwerking tussen de teamleden. Die gaan elkaar meer zien en gebruiken als aanvullende talenten.
Geef het team 1 dag.
Teams omvormen van uitvoerings units in semi zelfstandige bouwstenen vraagt een geduldige weg. In onze ervaring kost dat minstens een jaar lang leren on the job. En voor het blijvend omvormen van een team is drie jaar eigenlijk een reële ontwikkeltijd. Een dergelijke lange adem kan als een drempel werken om er niet aan te beginnen. Die drempel kan echter drastisch verlaagd worden. Een team kan ook binnen het bestek van een dag de waarde van beide sleutels ervaren. In deze variant van de 1-daagse-teamdag worden in de ochtend alle talenten benoemd en wordt in de middag gewerkt aan het benoemen van die ene project doelstelling. Op deze manier wordt de essentie van een geleidelijke omvorming al binnen een enkele dag volledig voelbaar. Teams komen beslist anders uit deze dag dan ze erin gingen.